Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Hoàng Thị Ánh Tuyết – Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Thực tế, 90% trong sữa mẹ là nước, nên hiện tượng sữa mẹ loãng và trong sẽ không đáng lo lắng như mẹ nghĩ. Các mẹ hãy tin rằng bản thân mình luôn đủ sữa và đủ dinh dưỡng nuôi con.
1. Tại sao sữa mẹ lại có hiện tượng loãng và trong?
Sữa mẹ có tới 90% là nước. Sữa đầu thường nhiều nước, lactose, protein nên trong hơn, nhìn trông loãng. Còn sữa tiết sau cữ bú thì giàu chất béo, vi khoáng nên trông sẽ đặc hơn.
Sữa non có màu vàng và trong nhưng chỉ tiết ra vào thời điểm 1 đến 2 ngày sau khi sinh. Vậy nên, nếu nói sữa thời điểm này loãng và kém chất lượng là không hoàn toàn đúng.
Theo các chuyên gia, chất lượng của sữa mẹ thường không có sự khác biệt giữa các bà mẹ, cho dù lượng sữa nhiều hay là ít, thậm chí là đặc hay là loãng như mọi người thường nghĩ thì thành phần của sữa cũng không có sự khác nhau nhiều.
Hơn nữa, sữa mẹ đặc hay loãng còn là do cơ địa của người mẹ, không phải cứ ăn nhiều là sữa sẽ đặc, và sữa đầu lúc nào cũng loãng hơn sữa sau, thế nên bác sĩ thường dành lời khuyên, mẹ cần cho con bú 15 – 20 phút để con bú được tới phần sữa đặc.
Chất lượng sữa ngoài việc đánh giá qua tỷ lệ thành phần dinh dưỡng còn phải kể đến những thành phần hóa học không tốt cho bé. Sữa mẹ có thể bị giảm chất lượng khi mẹ nhiễm bệnh hoặc ăn phải thức ăn có những độc hại.
Trong khi đó, mỗi đứa trẻ sơ sinh có một sự hấp thụ thức ăn khác nhau; môi trường sống xung quanh mỗi bé cũng khác nhau. Vì vậy, việc lên cân của bé không chỉ hoàn toàn phụ thuộc vào chất lượng sữa mẹ đặc loãng mà còn do nhiều yếu tố khác.
Căng tức ngực
Sữa mẹ đặc hay loãng phụ thuộc vào nhiều yếu tố
2. Sữa mẹ loãng và trong liệu có đủ chất cho con?
Sữa mẹ bị loãng là hiện tượng thường gặp ở mẹ sau sinh và nhiều mẹ cảm thấy vô cùng lo lắng, vì không biết liệu sữa loãng và trong có đảm bảo cung cấp dưỡng chất đầy đủ cho bé không?
Trên thực tế, việc sữa mẹ bị loãng không hề ảnh hưởng đến việc nuôi con bằng sữa mẹ, vì cơ bản hầu hết tất cả sữa của mọi bà mẹ đều có các thành phần dinh dưỡng như nhau. Chỉ tồn tại vấn đề mẹ sữa nhiều hay sữa ít thôi chứ không có việc sữa mẹ không đủ chất.
Sữa mẹ có 2 dạng gồm sữa đầu và sữa cuối:
Sữa đầu:
Khác với sữa non có màu vàng, sữa đầu của mẹ là phần sữa được tiết ra trong khoảng 10 phút đầu vào giai đoạn cho con bú. Sữa đầu thường trong và loãng như nước vo gạo, tuy nhiên, sữa đầu vẫn đảm bảo chứa đầy chất dinh dưỡng như đạm, vitamin, khoáng chất, nước để cho bé bú.
Sữa cuối:
Sữa cuối là sữa được tiết ra vào giai đoạn giữa và giai đoạn cuối khi cho bé bú. Lúc này, sữa mẹ vẫn đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng và có thêm nhiều chất béo, chất đạm nên sữa trở nên đặc hơn và có màu hơi vàng. Đây chính là nguồn dinh dưỡng rất quan trọng giúp bé phát triển khỏe mạnh.
3. Bí quyết cải thiện chất lượng khi sữa mẹ loãng và trong
3.1. Tăng cường chế độ dinh dưỡng cho khẩu phần ăn
Chế độ dinh dưỡng hoàn hảo cho mẹ tăng lượng sữa, hơn nữa sữa được sánh đặc và thơm mát là cần phải bổ sung đủ các nhóm thực phẩm cần thiết, quan trọng.
Bổ sung rau xanh, trái cây:
Mẹ nên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả và cả ngũ cốc trong mỗi bữa ăn, vì những loại thực phẩm đó đều chứa các thành phần có nguồn dinh dưỡng thiết yếu và hỗ trợ vitamin, chất xơ dồi dào đối với cơ thể.
DHA rất cần thiết cho sự phát triển của bé
Thịt, cá là nguồn thực phẩm giàu hàm lượng i-ốt cũng như giàu đạm, cung cấp nhiều DHA cho hai mẹ con. Mẹ nên ăn thêm cá 1 đến 2 lần mỗi bữa trong tuần, bên cạnh đó, tăng cường thịt để đủ dinh dưỡng chất đạm, protein cho cả mẹ và bé.
Tăng cường thực phẩm giàu canxi
Bổ sung canxi cho chế độ dinh dưỡng hàng ngày của mẹ, ngoài ra mẹ cũng nên lưu ý uống thêm sữa uống cho mình, vì đây là nguồn canxi và dưỡng chất lớn, cần chú trọng tại thời điểm ngay sau sinh, tăng cường canxi cho hệ xương của con phát triển và tránh loãng xương cho mẹ sau này.
Nước
Nước, 1 phần quan trọng tất yếu: Để đảm bảo đủ nước cho cơ thể mẹ và đủ sữa cho con, mẹ cần uống 8 – 10 cốc mỗi ngày, tương đương với 2 lít nước.
3.2. Thay đổi chế độ sinh hoạt hàng ngày
Không chỉ các yếu tố dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt hợp lý cũng là cách làm quan trọng giúp sữa mẹ tiết ra nhiều hơn và chất lượng hơn.
Chế độ nghỉ ngơi quan trọng sau sinh
Sau khi sinh em bé, cơ thể mẹ thường rất mệt mỏi và kiệt sức. Điều này sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến lượng sữa và chất lượng sữa tiết ra. Điều cần thiết lúc này là mẹ cần có một chế độ nghỉ ngơi, thư giãn cần thiết để cơ thể được phục hồi. Chỉ khi người mẹ thực sự khỏe mạnh, nguồn sữa tiết ra mới dồi dào và giàu dưỡng chất.
Đặc biệt, làm thế nào để sữa mẹ đặc thơm còn chịu ảnh hưởng rất lớn đến từ tâm lý của mẹ sau khi sinh. Với một tâm lý và tinh thần thoải mái, tuyến sữa của mẹ cũng sẽ hoạt động tốt hơn.
Cho bé bú đúng cách và thường xuyên
Một trong những nguyên nhân khá phổ biến khiến mẹ ít sữa, loãng sữa đó là do không cho bé bú thường xuyên và sai cách.
Cho bé bú đúng cách và thường xuyên sẽ giúp mẹ đều sữa hơn
Việc cho bé bú đúng cách và đều đặn sẽ giúp mẹ duy trì lượng sữa dồi dào và chất lượng hơn mỗi ngày. Bên cạnh đó, cho bé bú đúng tư thế cũng rất quan trọng. Sữa cho bé dùng cũng nên được tiết ra đều ở cả 2 bầu ngực. Mẹ nên cho bé bú cạn một bên bầu vú rồi mới chuyển sang bên kia. Không nên pha thêm gì vào sữa mẹ. Lúc cho bé bú sữa, bạn nên có tâm lý thoải mái, không gian xung quanh cũng nên yên tĩnh, không bụi khói, độc hại.
Mẹ cần quan quan sát xem con bú có đủ sữa không bằng cách xem thái độ của bé sau khi dứt bú có thỏa mãn không. Điều quan nhất chính là đáp ứng đủ nhu cầu của con.
Vận động nhẹ nhàng
Sau khi sinh, cơ thể mẹ còn rất mệt mỏi, mẹ nên tránh những hoạt động quá mạnh. Tuy nhiên, những bài tập nhẹ nhàng, thư giãn sẽ giúp tinh thần mẹ thoải mái hơn, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh và cũng là cách để kích thích sữa ra nhiều hơn.
Những bài tập nhẹ nhàng sẽ giúp mẹ cải thiện sức khỏe và chất lượng nguồn sữa cho bé.
Tuyệt đối không sử dụng chất kích thích
Tất cả những loại chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,… đều có ảnh hưởng gây ức chế đến hoạt động của tuyến sữa. Theo khuyến cáo của các bác sĩ chuyên khoa, mẹ nên tránh xa các chất kích thích này trong thời gian cho con bú.
Các phương pháp khác
Ngoài ra, một số phương pháp khác giúp sữa mẹ sánh đặc và thơm mát hơn, mẹ có thể tham khảo:
Massage ngực để kích thích tuyến sữa hoạt động.
Hạn chế các loại gia vị có mùi nặng, gây nóng trong cho cả mẹ và con như tiêu, ớt, tỏi,…
Mỗi ngày mẹ nên uống khoảng 2 đến 3 lít nước.
Vệ sinh đầu ti sạch sẽ bằng nước ấm trước khi cho con bú…
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Chính vì thế mẹ nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để tăng cường sức khỏe và sức đề kháng cho bé.
